زبان کردی از لحاظ اسم مکرر بسیار غنی، پر محتوا و گوش نواز است. گاهی برای ترجمه یکی از این اسامی به زبانی دیگر باید سطرها نوشت. در حقیقت کثرت اصوات در زبان کردی نشانه قدرت و گستره عظیم واژگان آن است. در ادامه نمونه ای از این اسامی مکرر آمده است.
اسم صوت مکرر – Navê dêngê ducare | |
Bare bar | صدای بع بع گوسفند به هنگام جستجوی بره |
Çilqe çilq | صدای آب درون قمقمه نیمه پر به هنگام تکان خوردن |
Çîve çîv | صدای جوجه پرندگان |
Cize ciz | صدای سرخ شدن چیزی درون روغن داغ |
Drîng drîng | صدای زنگوله حیوانات اهلی |
Firre firr | صدای بد نوشیدن مایعات، هورت کشیدن |
Fîte fît | صدای سوت |
Gume gum | صدای پا به هنگام راه رفتن روی بام |
Gurim gurim | صدای کوبیدن چیزی، مانند کوبیدن (با چوب ضربه زدن) قالی به هنگام شستن یا تمیز کردن |
Gurme gurm | صدای توپ جنگی |
Gurpe gurp | صدای کم یا زیاد شدن آتش در بخاری نفتی یا چوبی |
Gurre gurr | صدا خفیف رعد و برق |
Hare har | صدای نعره خر، صدای سگ آماده حمله |
Hişe hiş | صدای آب رودخانه ای که از دره ای پایین می آید |
Horre hor | صدای موتور ماشین از دور |
Hoşe hoş | صدای آب در حال جوشیدن درون کتری، صدای حرکت مار درون علف خشک یا کمی خشک |
Kakir kakir (qibe qib) | صدای خواندن کبک |
Kale kal | صدای بره گوسفند و بز (نالیدن در جستجوی مادر) |
Kefte keft | صدا پارس کردن سگ |
Kirpe kirp | صدای شکستن چیزی سفت در دهان بسته |
Kuxe kux (kuxte kuxt) | صدا سرفه کردن |
Mirçe mirç | صدای مزه کردن دهان، صدای ناشی از مک زدن |
Piste pist | صدای درگوشی صحبت کردن چند نفر با هم |
Qare qar | صدای مردان به هنگام عصبانیت |
Qîje qîj | صدای زنان به هنگام عصبانیت |
Qîrre qîrr | صدای فریاد زنان و کودکان در مصایبی مانند زلزله، سیل و … |
Şirre şirr | صدای باران، صدای ریختن آب از ناودان روی زمین |
Teqe teq | صدای در زدن، صدای شلیک چندین گلوله |
Tike tik | صدای حرکت عقربه ساعت |
Wîze wîz | صدای باد شدید و کولاک که درون درختان، کوه و … می پیچد |
Xurre xur | صدای خر خر کردن در خواب |
Zînge zîng | صدای به هم خوردن سکه ها |
Zirme zirm | صدای ضرب و موسیقی و امثال آن |
Zirre zirr | صدای بلند خر |
مقدمه این نوشته و بیشتر مثالهای آن از کتاب دستور زبان کردی کرمانجی تالیف یوسف کلونگ زاده انتخاب شده است.