Navê dêngê ducare – اسم صوت مکرر

زبان کردی از لحاظ اسم مکرر بسیار غنی، پر محتوا و گوش نواز است. گاهی برای ترجمه یکی از این اسامی به زبانی دیگر باید سطرها نوشت. در حقیقت کثرت اصوات در زبان کردی نشانه قدرت و گستره عظیم واژگان آن است. در ادامه نمونه ای از این اسامی مکرر آمده است.

اسم صوت مکرر – Navê dêngê ducare
Bare bar صدای بع بع گوسفند به هنگام جستجوی بره
Çilqe çilq صدای آب درون قمقمه نیمه پر به هنگام تکان خوردن
Çîve çîv صدای جوجه پرندگان
Cize ciz صدای سرخ شدن چیزی درون روغن داغ
Drîng drîng صدای زنگوله حیوانات اهلی
Firre firr صدای بد نوشیدن مایعات، هورت کشیدن
Fîte fît صدای سوت
Gume gum صدای پا به هنگام راه رفتن روی بام
Gurim gurim صدای کوبیدن چیزی، مانند کوبیدن (با چوب ضربه زدن) قالی به هنگام شستن یا تمیز کردن
Gurme gurm صدای توپ جنگی
Gurpe gurp صدای کم یا زیاد شدن آتش در بخاری نفتی یا چوبی
Gurre gurr صدا خفیف رعد و برق
Hare har صدای نعره خر، صدای سگ آماده حمله
Hişe hiş صدای آب رودخانه ای که از دره ای پایین می آید
Horre hor صدای موتور ماشین از دور
Hoşe hoş صدای آب در حال جوشیدن درون کتری، صدای حرکت مار درون علف خشک یا کمی خشک
Kakir kakir (qibe qib) صدای خواندن کبک
Kale kal صدای بره گوسفند و بز (نالیدن در جستجوی مادر)
Kefte keft صدا پارس کردن سگ
Kirpe kirp صدای شکستن چیزی سفت در دهان بسته
Kuxe kux (kuxte kuxt) صدا سرفه کردن
Mirçe mirç صدای مزه کردن دهان، صدای ناشی از مک زدن
Piste pist صدای درگوشی صحبت کردن چند نفر با هم
Qare qar صدای مردان به هنگام عصبانیت
Qîje qîj صدای زنان به هنگام عصبانیت
Qîrre qîrr صدای فریاد زنان و کودکان در مصایبی مانند زلزله، سیل و …
Şirre şirr صدای باران، صدای ریختن آب از ناودان روی زمین
Teqe teq صدای در زدن، صدای شلیک چندین گلوله
Tike tik صدای حرکت عقربه ساعت
Wîze wîz صدای باد شدید و کولاک که درون درختان، کوه و … می پیچد
Xurre xur صدای خر خر کردن در خواب
Zînge zîng صدای به هم خوردن سکه ها
Zirme zirm صدای ضرب و موسیقی و امثال آن
Zirre zirr صدای بلند خر

مقدمه این نوشته و بیشتر مثالهای آن از کتاب دستور زبان کردی کرمانجی تالیف یوسف کلونگ زاده انتخاب شده است.